การดูแลฟื้นฟูผู้ป่วยระยะกลาง (Intermediate Care: IMC)

การดูแลฟื้นฟูผู้ป่วยระยะกลาง (Intermediate Care: IMC)
IMC
กายภาพบำบัด
ผู้ป่วยระยะกลาง
stroke
ผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง
นักกายภาพ

ทำไมต้องสร้างระบบการดูแลฟื้นฟูผู้ป่วยระยะกลาง? (WHY)

ปัจจุบันเราพบว่าการดูแลผู้ป่วยระยะกลางในประเทศไทยยังมีข้อจำกัดที่ต้องได้รับการแก้ไข

1. การเข้าถึงบริการยังมีช่องว่างอีกมาก เช่น ผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมอง มีอัตราการเข้าถึงบริการ IMC เพียง 9.78% ผู้ป่วยจำนวนมากพลาดการฟื้นฟูใน 6 เดือนแรก หลังเกิดอาการ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดของการฟื้นตัว 

2. ระบบบริการเป็นคอขวด สาเหตุจาก

  • ขาดแคลนบุคลากร เรามี นักกายภาพบำบัด ต่อประชากรเพียง 1:4,792 คน ซึ่งต่ำกว่าค่าเฉลี่ยทั่วโลก (ประมาณ 1:2,000 คน) ส่งผลให้คิวรักษายาว ความถี่การทำกายภาพบำบัดต่อคนลดลง
  • หน่วยบริการปฐมภูมิหลายแห่งยัง ขาดพื้นที่และอุปกรณ์ สำหรับโปรแกรมฟื้นฟูตามมาตรฐาน

3. ระบบข้อมูลและการส่งต่อยังไม่เชื่อมโยงกัน ทำให้เกิดการ หลุดติดตาม และการนัดซ้ำไม่ต่อเนื่อง

 

พรรคประชาชนจะทำอะไร? (WHAT)

พรรคประชาชนจะสร้างระบบ IMC ให้เป็น "ชุดบริการฟื้นฟูมาตรฐาน 6 เดือน" ที่เชื่อมต่อครอบคลุมตั้งแต่โรงพยาบาล หน่วยบริการปฐมภูมิ ไปจนถึงบ้านและชุมชนอย่างไร้รอยต่อ รายละเอียดดังนี้:

  • แกนหลัก คือนักกายภาพบำบัด ร่วมกับทีมสหวิชาชีพ (นักกิจกรรมบำบัด, พยาบาล, นักจิตวิทยา, นักโภชนาการ)

  • ระยะเวลา ดูแลต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน หลังเกิดอาการ

  • รูปแบบบริการ

    • ประเมินรายบุคคลและฟื้นฟูแบบเข้มข้น

    • ฝึกผู้ดูแลและปรับสิ่งแวดล้อมที่บ้าน

    • จัดหาอุปกรณ์ช่วยเหลือผ่าน คลังหมุนเวียน

    • การติดตามผลด้วยตัวชี้วัดมาตรฐาน ผ่าน Telemedicine / Tele-rehab และระบบส่งต่ออิเล็กทรอนิกส์ (e-Referral)

 

ทำอย่างไรให้สำเร็จ? (The HOW)

  1. เพิ่มโครงสร้างพื้นฐานด้านกายภาพบำบัด:

    • เพิ่มงบลงทุนเพื่อสร้างห้องกายภาพในหน่วยบริการปฐมภูมิ มีเป้าหมายที่ศูนย์บริการสาธารณสุขและ รพ.สต. Size M และ L ทุกแห่ง รวมถึง Size S ที่มีความพร้อม 

    • รวม 5,000 แห่ง ภายใน 4 ปี งบประมาณ 3,000 ล้านบาท

  2. เร่งผลิตและกระจายกำลังคน:

    • อุดหนุนสถานศึกษา เร่งผลิตนักกายภาพบำบัดเพิ่มอีกปีละ 2,000 คน (งบประมาณ 150 ล้านบาทต่อปี)

    • สร้าง ทีมแนวหน้าฟื้นฟูสมรรถภาพ 30,000 คน เพื่อช่วยกระจายภาระงาน ลงเยี่ยมบ้านเชิงรุก และให้บริการ Tele-rehab

  3. สร้างระบบเชื่อมโยงและบริหารจัดการเส้นทางผู้ป่วย:

    • เชื่อมโยงข้อมูลคนไข้กับหน่วยบริการทุกระดับ ทำ แผนการรักษาร่วม (Shared Care Plan) และใช้ระบบ e-Referral ในการนัดหมายและการติดตามผล

    • มี Care Coordinator เป็นผู้ดูแลเส้นทางผู้ป่วยตั้งแต่ออกจากโรงพยาบาล จนครบอย่างน้อย 6 เดือนแรก

  4. พัฒนาระบบฝึกอบรมและอุปกรณ์สนับสนุน:

    • พัฒนาหลักสูตร IMC มาตรฐาน การอบรม Telerehab/ดิจิทัลเฮลท์ และหลักสูตรการดูแลผู้ดูแล (Caregiver Support)

    • จัดตั้ง คลังอุปกรณ์หมุนเวียนทุกอำเภอ (งบประมาณ 500 ล้านบาท) ซึ่งจะใช้ร่วมกับคลังอุปกรณ์ของกองทุนดูแลผู้ป่วยและผู้พึ่งพิงระยะยาว