คูปองสนับสนุนการแปรรูปสินค้าเกษตร

การยกระดับจาก "เกษตรกร" สู่ "ผู้ประกอบการ" มักมีกำแพงเรื่องต้นทุนเครื่องจักรและการทดลองตลาด พรรคประชาชนจึงเสนอนโยบาย "คูปองสนับสนุนการแปรรูปสินค้าเกษตร" โดยมีวัตถุประสงค์หลักดังนี้

• ลดภาระการลงทุนเริ่มต้น: เกษตรกรรายย่อยและ SMEs มักไม่มีทุนเพียงพอที่จะจัดซื้อเครื่องจักรแปรรูปมาตรฐานสูงหรือสร้างโรงงานเอง ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญในการเริ่มต้นธุรกิจ

• ลดความเสี่ยงในการทดลองตลาด: ผู้ประกอบการจำนวนมากมีไอเดีย แต่ไม่กล้าลงทุนเพราะขาดโอกาสในการทดลองผลิตสินค้าในปริมาณน้อย (Small-batch Production) เพื่อทดสอบตลาดจริง นโยบายนี้จึงมุ่งปิดช่องว่างดังกล่าว

• เพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรภาครัฐ: เพื่อให้เครื่องจักรและโครงสร้างพื้นฐานในหน่วยงานรัฐ (เช่น อุทยานวิทยาศาสตร์) ถูกใช้งานอย่างคุ้มค่า (Utilization Rate สูงขึ้น) และสร้างรายได้เลี้ยงตัวเองได้

• เชื่อมโยงวิทยาศาสตร์สู่ชุมชน: ผลักดันให้การลงทุนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของรัฐ สร้างประโยชน์ให้แก่ภาคประชาชนในวงกว้างอย่างเป็นรูปธรรม

 

นโยบายนี้เสนอการใช้ "ระบบคูปอง (Voucher System)" เป็นเครื่องมือทางการคลัง โดยรัฐมอบคูปองส่วนลดหรือเงินช่วยเหลือให้แก่กลุ่มเป้าหมาย (เกษตรกร, วิสาหกิจชุมชน, สหกรณ์, SMEs) เพื่อนำไปเลือกใช้บริการที่จำเป็นต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์

ขอบเขตบริการที่คูปองครอบคลุม:

• โรงงานต้นแบบ (Prototype Factories): สำหรับทดลองผลิตในระดับกึ่งอุตสาหกรรม (Pilot Scale) เพื่อขอ อย. หรือมาตรฐาน GMP และนำสินค้าไปทดลองตลาด

• บริการห้องเย็น (Cold Storage): ช่วยลดต้นทุนในการรักษาคุณภาพและยืดอายุวัตถุดิบระหว่างรอการผลิตหรือจำหน่าย

• ศูนย์โลจิสติกส์: สนับสนุนค่าใช้จ่ายด้านการขนส่งและกระจายสินค้า

• บริการเฉพาะทาง: เช่น การตรวจวิเคราะห์ทางห้องแล็บ (Lab Testing) เพื่อหาค่าโภชนาการ หรือการจ้างผลิต (OEM)
  

การดำเนินนโยบายเน้นการเปลี่ยนรูปแบบการอุดหนุนจาก "ฝั่งอุปทาน" (ให้งบหน่วยงานซื้อเครื่องจักร) มาเป็น "ฝั่งอุปสงค์" (Demand-side) คือ ให้เงิน/คูปองอยู่กับผู้ใช้บริการ เพื่อกระตุ้นให้เกิดการแข่งขันและการบริการที่ดี โดยมีแนวทางการขับเคลื่อนดังนี้

• ใช้โครงสร้างพื้นฐานเดิมที่มีอยู่แล้ว: เริ่มต้นทันทีโดยใช้อุทยานวิทยาศาสตร์ 14 แห่ง และศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรม 13 แห่งทั่วประเทศ เป็นหน่วยให้บริการตั้งต้น

• ระบบแพลตฟอร์มกลาง: พัฒนาระบบดิจิทัลสำหรับการจองคิวใช้บริการโรงงานต้นแบบ เพื่อความสะดวก โปร่งใส และตรวจสอบได้

• กลไก Matching Fund/Incentive: หน่วยงานที่ให้บริการได้ตามเป้าหมาย จะได้รับงบประมาณสนับสนุนเพิ่มเติมสำหรับการซ่อมบำรุงหรือจัดหาเครื่องจักรใหม่

สำหรับรายละเอียดขั้นตอน สนับสนุนคูปองการแปรรูปสำหรับการพัฒนาและทดสอบผลิตภัณฑ์ต้นแบบจากโรงงานต้นแบบกลาง คูปองละ 50,000 บาท สำหรับเกษตรกร สถาบันเกษตรกร และผู้ประกอบการรายย่อย จำนวน 60,000 ราย ในระยะเวลา 2 ปี โดยกระบวนการทำงานของระบบคูปองแบ่งออกเป็นขั้นตอนหลักดังนี้

• รัฐบาลจัดสรรคูปอง: รัฐบาลกำหนดหลักเกณฑ์และมอบคูปอง (ในรูปแบบเครดิตหรือ E-Voucher) ให้แก่เกษตรกร วิสาหกิจชุมชน หรือ SMEs ที่ลงทะเบียน

• เกษตรกรรุ่นใหม่เลือกใช้บริการ: เกษตรกรนำคูปองไปใช้เป็นส่วนลดค่าบริการ ณ หน่วยงานที่เข้าร่วมโครงการ (เช่น อุทยานวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยต่างๆ) ตามความต้องการของตนเอง

• อุทยานวิทยาศาสตร์ให้บริการ: หน่วยงานผู้ให้บริการดำเนินการแปรรูป แช่เย็น หรือตรวจสอบคุณภาพสินค้าตามมาตรฐาน

• รัฐบาลจ่ายงบประมาณ: หน่วยงานผู้ให้บริการนำคูปองที่ได้รับจากเกษตรกร ไปทำเรื่องเบิกเงินคืนจากรัฐบาล เพื่อนำมาเป็นรายได้ ค่าดำเนินการ และค่าบำรุงรักษาเครื่องจักร
  
  

แผนการดำเนินงานและงบประมาณระยะ 2 ปี (2570-2571) มุ่งสนับสนุนเกษตรกร สถาบันเกษตรกร และผู้ประกอบการรายย่อย รวมทั้งสิ้น 60,000 ราย ผ่านการสนับสนุนคูปองมูลค่า 50,000 บาทต่อราย โดยแบ่งการดำเนินงานดังนี้:

• ปีที่ 1 (2570): สนับสนุน 10,000 ราย งบประมาณ 500 ล้านบาท

• ปีที่ 2 (2571): สนับสนุน 50,000 ราย งบประมาณ 2,500 ล้านบาท

• รวมงบประมาณทั้งสิ้น: 3,000 ล้านบาท