ทำไมต้องแก้ปัญหา (WHY)
ที่ผ่านมาการออกแบบระบบขนส่งมวลชนในกรุงเทพฯ และปริมณฑล ประสบปัญหาการบริหารจัดการที่แยกส่วนและไม่เห็นหัวอกผู้ใช้บริการ:
• ค่าแรกเข้าซ้ำซ้อน: การเจรจาสัมปทานรถไฟฟ้าแบบรายสาย ทำให้ผู้ที่ต้องเดินทางเชื่อมต่อหลายสายต้องจ่ายค่าแรกเข้าใหม่ทุกครั้ง ส่งผลให้ค่าโดยสารรวมแพงเกินกว่าค่าครองชีพ
• รถเมล์ถูกละเลย: รัฐมักมองรถไฟฟ้าและรถเมล์เป็นโลกคู่ขนาน โดยทุ่มอุดหนุนแต่รถไฟฟ้าแต่ปล่อยให้ระบบรถเมล์เสื่อมโทรม ทั้งที่เป็น "เส้นเลือดฝอย" สำคัญในการนำคนเข้าสู่ระบบ
• ความไม่เป็นธรรมในการจัดสรรงบประมาณ: การอุดหนุนที่เอื้อนายทุนรถไฟฟ้าฝ่ายเดียว ถือเป็นการนำภาษีของประชาชน (รวมถึงคนต่างจังหวัดที่ไม่มีรถเมล์ใช้) ไปอุ้มโครงการที่ผู้มีรายได้น้อยเข้าไม่ถึง
• ขาดการบูรณาการ: ขาดการเชื่อมโยงโครงข่ายและระบบตั๋วร่วมที่ใช้งานได้จริงทุกรูปแบบการเดินทาง
พรรคประชาชนจะทำอะไร (WHAT)
เราจะสร้าง “ระบบขนส่งสาธารณะเพื่อทุกคน” โดยกำหนดอัตราค่าโดยสารร่วมที่เชื่อมโยงทั้งรถเมล์และรถไฟฟ้าเข้าด้วยกัน ในราคา 8-45 บาทตลอดการเดินทาง จากจุดเริ่มต้นถึงจุดหมายปลายทาง โดยมีรายละเอียดคือ
1. เพดานราคาสูงสุด 45 บาท: ไม่ว่าจะต่อรถเมล์กี่สายหรือขึ้นรถไฟฟ้ากี่สี ยอดรวมทั้งหมดต้องไม่เกิน 45 บาทต่อเที่ยว
2. โครงสร้างราคาที่เป็นธรรม:
• ใช้เฉพาะรถเมล์: ค่าแรกเข้า 8 บาท + ระยะทาง 1 บาท/กม. (สูงสุดไม่เกิน 25 บาท)
• ใช้เฉพาะรถไฟฟ้า: ค่าแรกเข้า 15 บาท + ระยะทาง 2 บาท/กม. (สูงสุดไม่เกิน 45 บาท)
3. บูรณาการข้อมูลอัจฉริยะ: พัฒนาแอปพลิเคชันรวมข้อมูลรถเมล์ รถไฟฟ้า และเรือแบบ เวลาจริง (Real-Time) พร้อมเก็บข้อมูลจุดต้นทาง-ปลายทาง (Origin-Destination) เพื่อนำมาปรับปรุงความถี่และเส้นทางเดินรถให้สอดคล้องกับการใช้งานจริง
ทำอย่างไรให้สำเร็จ (HOW)
1. ปฏิรูประบบตั๋วและค่าโดยสารร่วม
• บังคับใช้ระบบตั๋วร่วมแบบ EMV (Europay, Mastercard, and Visa) ให้ใช้ได้ทุกสายภายในปีแรก
• กำหนดอัตราค่าโดยสารร่วมรถไฟฟ้า 15-45 บาทตลอดทาง (Inter-line) ภายในปีแรก และครอบคลุมทั้งรถเมล์และรถไฟฟ้า 8-45 บาท ภายในปีที่ 2
• จัดสรรรายได้ระหว่างผู้ประกอบการอย่างเป็นธรรม โดยไม่อุดหนุนเอื้อประโยชน์ให้นายทุน แต่เน้นอุดหนุนเพื่อยกระดับคุณภาพบริการรถเมล์
2. ปฏิรูปเส้นทางและยกระดับรถเมล์
• ทยอยนำรถเมล์ร้อนออกจากระบบ และปรับค่าโดยสารรถปรับอากาศเริ่มต้นที่ 8 บาท ให้สำเร็จภายใน 1 ปี
• ปรับปรุงเส้นทางรถเมล์ใหม่ให้สั้นลงแต่ถี่ขึ้น เพื่อทำหน้าที่เป็นเส้นเลือดฝอยเชื่อมต่อจากตรอก/ซอก/ซอย เข้าสู่สถานีรถไฟฟ้าได้อย่างรวดเร็ว
3. สวัสดิการและกลุ่มเป้าหมายพิเศษ
• กำหนดส่วนลดเพิ่มเติมสำหรับกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ เช่น เด็ก นักเรียน นักศึกษา และผู้สูงอายุ เพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายในการเข้าถึงโอกาสต่างๆ
4. การพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานี (TOD)
• ขับเคลื่อนการพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน (Transit-Oriented Development - TOD) เพื่อให้สถานีเป็นศูนย์กลางการใช้ชีวิตที่มีประสิทธิภาพ ลดความจำเป็นในการใช้รถส่วนตัว
