เสริมสร้างความปลอดภัยบนท้องถนน

ประเทศไทยเผชิญวิกฤตความไม่ปลอดภัยบนท้องถนนที่รุนแรงที่สุดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยในปี พ.ศ. 2566 มีผู้เสียชีวิตสูงถึง 17,498 คน คิดเป็นมูลค่าความสูญเสียทางเศรษฐกิจกว่า 1.2 แสนล้านบาท ปัญหาสำคัญที่ทำให้แผนแม่บทความปลอดภัยทางถนนไม่บรรลุเป้าหมายประกอบด้วย:

• การแก้ปัญหาไม่ตรงจุด: รัฐมักมุ่งเน้นเพียงการกวดขันวินัยจราจรและบังคับใช้กฎหมาย ซึ่งไม่เพียงพอต่อการแก้ปัญหาเชิงโครงสร้างของถนน
• โครงสร้างถนนไม่เอื้อต่อความปลอดภัย: ขาดการจัดลำดับชั้นของถนนที่ชัดเจน ทำให้ถนนที่ผ่านเขตชุมชนมีความเร็วสูงเกินไป และขาดอุปกรณ์ด้านความปลอดภัยที่เหมาะสม
• ข้อมูลกระจัดกระจาย: ฐานข้อมูลอุบัติเหตุแยกส่วนกันระหว่างหน่วยงาน ทำให้ไม่สามารถนำข้อมูลมาวิเคราะห์สาเหตุเชิงลึกเพื่อสืบสวนอุบัติเหตุและป้องกันเหตุซ้ำซ้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

เราจะปฏิรูประบบความปลอดภัยทางถนนโดยมีเป้าหมายลดจำนวนผู้เสียชีวิตลง 5,000 คน ภายใน 4 ปี ผ่านมาตรการหลักดังนี้:

1. ปฏิรูปกฎหมายผ่าน พ.ร.บ. ถนน: กำหนด ลำดับชั้นของถนน (Road Hierarchy) เพื่อคุมความเร็วให้เหมาะสมกับลักษณะการใช้งานและพื้นที่
2. บูรณาการฐานข้อมูลอุบัติเหตุ: เชื่อมโยงข้อมูลจากทุกหน่วยงานให้เป็นหนึ่งเดียวเพื่อการวิเคราะห์จุดเสี่ยงอย่างแม่นยำ
3. ออกแบบถนนเพื่อทุกคน: ปรับปรุงทางกายภาพของถนนและทางข้ามโดยยึดหลัก การออกแบบเพื่อทุกคน (Universal Design) เพื่อคุ้มครองกลุ่มเป้าหมายเปราะบาง เช่น เด็ก ผู้สูงอายุ และคนพิการ

1. ผลักดันพระราชบัญญัติถนนเพื่อความปลอดภัย

• ผลักดันร่าง พ.ร.บ. ถนน เพื่อยกเลิก 7 พ.ร.บ. ที่เกี่ยวข้องและทดแทนด้วย 1 พ.ร.บ. ที่มีความครบถ้วนสมบูรณ์และถูกหลักวิชาการมากยิ่งขึ้น ซึ่งจะมีส่วนสำคัญในการกำหนดลำดับชั้นของถนน (Road Hierarchy)
• กำหนด การออกแบบความเร็ว (Design Speed) ให้สอดคล้องกับลำดับชั้นถนนและการใช้งานจริง เพื่อลดโอกาสการเกิดอุบัติเหตุรุนแรง

2. จัดตั้งศูนย์ข้อมูลอุบัติเหตุแห่งชาติ

• บูรณาการฐานข้อมูลอุบัติเหตุจาก สำนักงานตำรวจแห่งชาติ กระทรวงสาธารณสุข และบริษัทกลางคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ จำกัด ให้เป็นระบบเดียวภายใน 1 ปี
• มอบหมายให้ ศูนย์คมนาคมปลอดภัย ภายใต้กระทรวงคมนาคม เป็นหน่วยงานกลางในการสืบสวนและวิเคราะห์อุบัติเหตุเชิงลึก

3. จัดตั้ง "ถนนความเร็วต่ำ" ในเขตชุมชน

• ทยอยปรับลดอัตราความเร็วสูงสุดในพื้นที่ปลอดภัย (Safety Zone) เช่น ถนนผ่านเขตเทศบาลและทางคู่ขนาน ภายใน 1 ปี
• ติดตั้งป้ายประกาศความเร็วอัจฉริยะและอุปกรณ์อำนวยความปลอดภัยเพื่อสร้างความตระหนักรู้ให้แก่ผู้ขับขี่

4. ปฏิรูปทางข้ามปลอดภัย 100 แห่งแรก ภายใน 1 ปี

• เร่งปรับปรุงทางข้ามที่มีความเสี่ยงสูง 100 แห่งภายในปีแรก โดยเน้นการออกแบบที่ให้ความสำคัญกับคนเดินเท้าเป็นอันดับแรก (Pedestrian Priority)
• ติดตั้งอุปกรณ์ประกอบทางข้าม เช่น สัญญาณไฟแบบกดปุ่ม หรือการยกระดับทางข้ามให้สูงเท่ากับทางเท้าในจุดที่มีคนเดินหนาแน่น

5. ลงทุนในระบบเทคโนโลยีเพื่อยกระดับความปลอดภัยอย่างต่อเนื่อง เช่น

• ลงทุนในระบบตรวจจับความเร็วและฝ่าไฟแดงอัตโนมัติ พร้อมใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ในการวิเคราะห์จุดเสี่ยงเชิงรุก
• พัฒนาศูนย์ข้อมูลอุบัติเหตุแบบเรียลไทม์ (Real-time) เพื่อให้หน่วยงานเจ้าของถนนสามารถเข้าแก้ไขปัญหาทางกายภาพได้ทันทีเมื่อเกิดอุบัติเหตุซ้ำซาก