เพิ่มบทบาทไทยในซัพพลายเชนเซมิคอนดักเตอร์

เซมิคอนดักเตอร์ (Semiconductor) หรือ "ไมโครชิป" คือสมองกลที่อยู่ในทุกอุปกรณ์ตั้งแต่สมาร์ทโฟน ยานยนต์ไฟฟ้า ไปจนถึงระบบ AI ประเทศไทยต้องยกระดับบทบาทจากเพียง "ฐานการผลิต สู่การเป็น "เจ้าของนวัตกรรมและองค์ความรู้" เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและประกันการเติบโตของอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์อย่างยั่งยืน

1. เป็นหัวใจของมูลค่าการส่งออก: สินค้าส่งออกของไทยกว่า 40% (มูลค่าราว 4 ล้านล้านบาทต่อปี) ต้องพึ่งพาเซมิคอนดักเตอร์ อุตสาหกรรมนี้จึงมีความสำคัญมาก ประเทศไทยยังอยู่ระหว่างการจัดทำยุทธศาสตร์ ในขณะที่เพื่อนบ้านขยับตัวไปไกลแล้ว

2. การแข่งขันที่รุนแรงในภูมิภาค: ประเทศอย่างมาเลเซียและเวียดนามมีการออกนโยบายที่ชัดเจนและการสร้างแรงจูงใจดึงดูดนักลงทุนระดับโลก หากไทยยังไม่มียุทธศาสตร์และมาตรการสนับสนุนอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์อย่างเป็นรูปธรรม เราจะถูกทิ้งไว้ข้างหลังในห่วงโซ่อุปทานโลก

 

เราจะขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์อุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์อย่างเร่งด่วน 

1. จัดตั้งกลไกขับเคลื่อนโดยผู้เชี่ยวชาญ: ตั้ง "คณะกรรมการอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์แห่งชาติ" ที่ประกอบด้วยตัวจริงในวงการ มากำกับดูแลทั้งระบบ ตั้งแต่การออกแบบ การผลิต การประกอบและทดสอบ ไปจนถึงการพัฒนาบุคลากร

2. สร้างความเชื่อมั่นด้วยงบประมาณต่อเนื่อง: จัดตั้งกองทุนสนับสนุนเพื่อความต่อเนื่องในระยะยาว จูงใจให้นักลงทุนกล้าลงเม็ดเงินมหาศาล พร้อมออกนโยบายจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐและนโยบายส่งเสริมให้ผู้ผลิตรายใหญ่เลือกใช้ไมโครชิปและชิ้นส่วนซึ่งออกแบบหรือผลิตในประเทศไทย (Design in Thailand: DIT)

สนับสนุนอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์อย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง โดยทีมที่มีความเชี่ยวชาญ เพื่อผลักดันอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ของไทยให้สามารถแข่งขันในระดับโลกได้ มีนโยบายหลัก ดังนี้

1. หนุนสินค้าที่ออกแบบในไทย (Designed in Thailand: DIT)
• รัฐใช้กลไกการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ เพื่อให้แต้มต่อด้านราคา และให้สิทธิประโยชน์ด้านภาษีหรือการสนับสนุนอื่นๆ แก่ผลิตภัณฑ์ที่หันมาใช้ชิ้นส่วนสำคัญที่ออกแบบหรือผลิตในประเทศ 
• การขึ้นทะเบียนหรือสนับสนุนผลิตภัณฑ์เหล่านี้ ต้องมีมาตรฐานที่สูงกว่าบัญชีนวัตกรรมไทยที่มีอยู่ในปัจจุบัน 
• รัฐจะทำหน้าที่เป็น "ลูกค้าอ้างอิง" (Reference Customer) เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือให้ผลิตภัณฑ์เติบโตต่อยอดสู่ตลาดโลกได้
2. ประกาศแผนการจัดซื้อล่วงหน้า (Forward Procurement)
• รัฐจะแจ้งรายการและคุณสมบัติสินค้าที่จะต้องซื้อในโครงการขนาดใหญ่ล่วงหน้าหลายปี (เช่น มิเตอร์อัจฉริยะ, ระบบประปา, ระบบขนส่ง) เพื่อให้ผู้ประกอบการไทยมีเวลาเพียงพอในการ "วิจัยและพัฒนา" สินค้าให้ทันมาตรฐานที่กำหนด และยังช่วยดึงดูดให้บริษัทต่างชาติเข้ามาตั้งศูนย์ออกแบบในไทยเพราะมั่นใจว่ามีตลาดรองรับ
3. มาตรการสนับสนุนแบบ "เจาะจงรายกลุ่ม"
• รัฐจะช่วยเหลือตามความต้องการที่แตกต่างกันของแต่ละธุรกิจ
• ผู้ประกอบการออกแบบวงจรรวมรายเล็ก: สนับสนุนเงินทุน ซอฟต์แวร์ออกแบบ และค่าทำสินค้าต้นแบบ
• โรงงานผลิต (Fab): เน้นกลุ่มที่ไทยมีศักยภาพ เช่น ชิ้นส่วนกำลังไฟฟ้าสูง (power devices) เซ็นเซอร์ หรือชิปรุ่นเก่า (28-130 นาโนเมตร) โดยรัฐต้องส่งเสริมการร่วมลงทุน การผลิตคน และมาตรการดึงดูดผู้ผลิตสารเคมี/อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง เข้ามาในประเทศ
4. ตั้งศูนย์บ่มเพาะบุคลากร (Incubation Center)
• สร้างศูนย์พัฒนาทักษะเฉพาะทางสำหรับอุตสาหกรรมชิปให้กับคนทุกกลุ่ม ตั้งแต่นักศึกษาจบใหม่ วิศวกร ไปจนถึงอาจารย์มหาวิทยาลัย เพื่อเตรียมแรงงานทักษะสูงให้เพียงพอ และช่วยบ่มเพาะธุรกิจสตาร์ทอัพทางเทคโนโลยีให้เกิดขึ้นได้จริง
  
  
5. ปฏิรูประบบราชการและวิธีการวัดผล เปลี่ยนวิธีทำงานของภาครัฐให้เป็นแบบ "Team Thailand"
• วัดผลที่ความสำเร็จจริง: ปรับจากการวัด "จำนวน" แต่สู่การวัดผลลัพธ์ที่ท้าทาย เช่น "มูลค่าเพิ่มในประเทศ" หรือ "จำนวนบริษัทไทยที่ไปแข่งในเวทีโลกได้"
• สร้างวัฒนธรรมใหม่: บูรณาการทุกหน่วยงานให้ทำงานไปในทิศทางเดียวกันแบบ Team Thailand โดยมีการกำหนดเป้าหมายร่วม แบ่งบทบาทชัดเจน และติดตามผลลัพธ์และประเมินอย่างต่อเนื่อง โดยสร้างวัฒนธรรมการทำงานที่กล้าทดลอง ยอมรับความเสี่ยง เรียนรู้จากความล้มเหลว พร้อมกันนี้ หน่วยงานนโยบายและหน่วยงานให้ทุนต้องมีความเข้าใจเทคโนโลยีและทิศทางอุตสาหกรรมอย่างลึกซึ้ง